Stel je eens voor: Je mag mee op een cruise, samen met 350 anderen van over de hele wereld, heerlijk toch? Maar wat als dan het noodlot toeslaat en het schip zinkt en je met 90 andere overlevenden een onbewoond eiland weet te bereiken?
Het is het thema van Het eiland van morgen van Jos Veltman en het was mijn boekenbloggerklus.
‘Korte’ samenvatting (best lang eigenlijk)
Een groep van 350 mensen is door de Verenigde Naties uitgenodigd voor een cruise. Als het schip niet op de geplande datum in Perth in Australië aankomt, wordt er groot alarm geslagen. Het schip blijkt verdwenen te zijn op de Indische Oceaan.
Aanvankelijk wordt er op grote schaal gezocht en staan de kranten en nieuwssites en -programma’s bol van het verhaal over het verdwenen schip. Maar naarmate de tijd verstrijkt, wordt ervan uitgegaan dat het schip als verloren moet worden beschouwd en dat niemand het heeft overleefd. Op veel plaatsen worden er rouwdiensten gehouden ter nagedachtenis van familie, vrienden en collega’s.
Intussen dobberen op de Stille Oceaan twaalf sloepen met mensen die de ramp hebben overleefd. Met een flinke dosis geluk en dankzij bijzonder goed weer slagen ze er in een eiland te bereiken.
Het eiland blijkt onbewoond te zijn, maar kan hen wel van voedsel voorzien. Met vereende krachten bouwen ze daar in de loop van de tijd hun eigen maatschappij op, met hun eigen regels, hun eigen verbintenissen en hun eigen mogelijkheden en kansen. Sommigen blijven aan thuis denken en wagen een poging om weer in de bewoonde wereld te komen. Maar de meesten gaan van het leven op het eiland genieten. En omdat bij iedereen een beroep wordt gedaan op zijn of haar specifieke vaardigheden, komt iedereen heel goed tot zijn recht. Er ontstaan liefdes, baby’s komen ter wereld, mensen overlijden en natuurlijk doen zich ook natuurrampen voor en ontstaan er ruzies. Maar dat lossen ze met elkaar op.
De schrijver is erin geslaagd deze bijzondere leefgemeenschap op uitermate boeiende, spannende en overtuigende wijze neer te zetten. Een aansprekend boek over een paradijselijke wereld.
Eerste indruk
Als het boek op de mat valt ben ik blij. Het boek ziet er goed verzorgd uit. Een mooie glossy cover en bladzijders van zware kwaliteit. Maar het valt me ook op dat er wel heel veel tekst op 1 pagina staat, en dat 418 pagina’s lang. Ik heb voorlopig wel wat te lezen.
Verwachtingen
Een spannend verhaal. vol avontuur en menselijke interactie op een tropisch eiland.
Het lezen
Niet eerder deed ik zo lang over een boek wat ‘uit moest’. Ik had een maand de tijd, maar dat ging ik niet halen. Er zat ook nog een vakantie van twee weken in de weg. Het boek kon niet mee (was te zwaar en ik had een bagage beperking) en zo deed ik er lang over. Te lang. Dat is geen goed teken.
Ik had dan ook grote moeite met dit boek wat een ’thriller’ zou moeten zijn, maar echt totaal, absoluut niet bleek te zijn. Maar ook de wijze van schrijven, de opbouw van het verhaal en het verhaal zelf deden mijn leeslust de das om.
Schrijfstijl
Wat de schrijfstijl betreft, daar ben ik dus niet zo over te spreken. Het lijkt alsof de schrijver niet precies wist wat hij nu wilde. Zo zijn er stukken die goed lopen, er gebeurt dan veel en de dialogen zorgen dat het verhaal niet verzandt in het enkel oplepelen van dingen die gebeuren. Dan ineens is er een alwetende verteller die iets over een personage zegt, bijvoorbeeld over wat die denkt, of de reden van een actie. Het valt zo buiten het verhaal dat het vreemd overkomt.
Bij de dialogen valt het op dat ze wel juist zijn gedoseerd. Er gebeurt iets, de verteller vertelt en het dan gaat over in een dialoog. Maar de dialogen lopen niet altijd lekker. Vaak wordt er teveel gesproken, teveel uitgelegd en is het wat ongemakkelijk en krampachtig. Dat is jammer, met iets minder was het genoeg geweest en was het fijner lezen.
Het taalgebruik is ook opvallend. Het zijn natuurlijk mensen van de hele wereld, die een taal moeten gaan spreken en in dit boek is dat toevallig Engels, maar ja het boek is Nederlands. Helaas heeft de schrijver gekozen voor woorden die ouderwets zijn, waardoor de tekst hoogdravend en ongemakkelijk overkomt. Elke keer als er een woord voorbij komt, dat niet meer alledaags is, voelt dat gek en trekt het verhaal uit balans.
Enkele voorbeelden: – kwaaie rakkers, precair, verschalken, laten we aan de prak gaan, suizebolde, bedroeft mij persoonlijk zeer, de koperen ploert, theoretiseerde hij, rücksichtloos, kop tegen de krib
Personages
Wat me opvalt is het grote aantal personages. Dat is op zich best logisch, aangezien het allen overlevenden zijn van een scheepsramp, maar het zijn er wel heel veel die ook een grote rol spelen in het verhaal.
Een aantal hoofdstukken gaan specifiek over 1 of meer personen en dat staat dan ook in de titel aangegeven. Zo leer je door het boek heen meer over de personages. Toch lukt het niet om een binding te krijgen met de personages. De schrijver probeert ze wel diepgang mee te geven, maar het gaat helaas niet, het komt niet over en het blijft rommelig.
Het verhaal
Het is een origineel verhaal. Wanneer een cruiseschip met opvarenden uit alle windstreken van de aarde zinkt, zijn er 93 overlevenden die zich weten te redden in sloepen en een onbewoond eiland bereiken. Er onstaat een soort Expeditie Robinson, maar zonder de strijd. De mensen gaan zich settelen en leren zich te redden op een eiland, waar gelukkig water en voedsel te vinden is. Door de diverstiteit van de overlevenden weet ook ieder zich in te zetten om een nieuw leven op te zetten. Ze zijn zeer ondernemend en weten een soort huizen te bouwen, een oven, een maalinstelling enz.
Duidelijk is dat de schrijver veel onderzoek heeft gedaan naar hoe mensen kunnen overleven op een onbewoond eiland en hoe bepaalde constructies werken (zoals oven, watermolen, rookkisten enz).
Maar het is voornamelijk een vertelling van het leven van mensen die een nieuwe samenleving opbouwen. Het is daardoor meer een opsomming van dingen die ze doen, afgewisseld door wat gedachtes, dialogen en expedities. Er ontstaan relaties, er worden baby’s geboren en er gaan mensen dood. Nergens wordt het spannend, het beloofde avontuurlijke blijft uit. Een duidelijke verhaallijn/rode lijn is niet te vinden, het zijn korte stukken van hetzelfde leven achter elkaar.
Diversiteit
Op een eiland met mensen vanuit alle wereldstreken is diversiteit onvermijdelijk. Dat is een pluspunt in dit boek. Maar het valt wel op hoe braaf het allemaal is. De mensen zijn het weleens oneens, maar het levert nooit grote ruzie op, er zijn geen knokpartijen. Jaloezie komt voor, maar in zeer beperkte mate.
Opvallend is de homoseksualteit in het boek. Door het overschot aan mannen, onstaan er relaties tussen mannen, waarvan een aantal werkelijk homoseksueel zijn en anderen bi. Er wordt in verhouding vrij veel aandacht aan besteed.
Spanning
Een boek dat als leescode Thriller mee heeft gekregen hoort een flinke dosis spanning te bevatten. Eventueel een moord of doodslag, maar toch zeker angst. Helaas blijkt dit boek geen thriller te zijn. Als het boek onder roman was uitgegeven, dan was het beter tot z’n recht gekomen. Er gebeurt namelijk helemaal niets.
Natuurlijk is het eng om op een onbewoond eiland terecht te komen, waar onbekende gevaren blootliggen. Onderlinge spanningen, aanvallen van dieren, natuurrampen, het zou een grote ellende kunnen worden, absoluut thrillerwaardig.
Maar ook hier schiet het verhaal te kort. De onderlinge spanningen worden netjes uitgepraat, de aanvallen van dieren beperkt zich tot een saaie aanval van twee apen met vier dode baby’s tot gevolg en ook de natuurramp is niet spannend genoeg.
Het einde van het boek brengt nog wat afwisseling (geen spanning), want worden ze nog gered? En willen ze nog wel gered worden? Het is het beste stuk uit het boek, hoewel hier ook een mega saai en langdradig stuk in zit als het ineens over juridische toestanden gaat.
Conclusie
Het zal duidelijk zijn, het was geen succesvolle boekenblogklus.
Het is een verhaal met enige potentie, maar het boek moet grondig worden geredigeerd. Hele lappen tekst kunnen eruit omdat ze niets toevoegen, dialogen kunnen korter en vlotter, ouderwetse woorden vervangen en het toevoegen van wat spanning kan ook geen kwaad.
Ik vind het jammer, want het leek me zo mooi. Het enige weet ik nu; Mensen zijn flexibel en inventief, in een compleet nieuwe situatie weten ze zich te redden en te ontwikkelen en dat is fijn om bevestigd te zien.
